در سالهای اخیر، بسیاری از مرغداریها برای کاهش هزینههای انرژی و ایجاد پایداری بیشتر در تامین برق، به استفاده از سیستم خورشیدی روی آوردهاند. علت روشن است: موتورهای تهویه، هیترها، سیستم روشنایی و تجهیزات خودکار مصرف برق بالایی دارند و قطع برق میتواند خسارت جدی ایجاد کند. به همین دلیل، اجرای برق خورشیدی مرغداری یکی از اقتصادیترین و مطمئنترین روشها برای تامین انرژی پایدار است. در ادامه، ویژگیها، مراحل اجرا، هزینهها و مزایای استفاده از سیستم خورشیدی در مرغداری را بررسی میکنیم.
چرا مرغداریها به برق خورشیدی نیاز دارند؟
مرغداریها مصرف برق بسیار بالایی دارند و در ساعات شبانهروز تجهیزات نباید خاموش شوند. تهویه، گرمایش، کولرها، نوارهای انتقال، لامپها و سیستمهای کنترلی دائماً در حال کار هستند. از طرفی نوسان برق یا خاموشی میتواند باعث مرگ دستهجمعی طیور یا کاهش شدید بازدهی شود.
به همین دلیل استفاده از برق خورشیدی میتواند:
-
هزینه برق را کاهش دهد
-
پایداری دائمی برق ایجاد کند
-
خطرات ناشی از نوسان یا قطع برق را کاهش دهد
-
راندمان تولید را افزایش دهد
مصرف برق معمول در یک مرغداری چقدر است؟
میزان مصرف بسته به ظرفیت سالن، تجهیزات و فصل متفاوت است اما به طور میانگین:
-
مرغداریهای کوچک: ۱۵۰۰ تا ۳۵۰۰ کیلووات ساعت در ماه
-
مرغداریهای متوسط: ۳۰۰۰ تا ۷۰۰۰ کیلووات ساعت
-
مرغداریهای بزرگ: بیش از ۷۰۰۰ کیلووات ساعت
با این میزان مصرف، استفاده از سیستمهای ۵ تا ۳۰ کیلوواتی رایج است و در برخی واحدهای بزرگ، نیروگاه خورشیدی ۵۰ تا ۱۰۰ کیلووات نیز اجرا میشود.
بهترین نوع سیستم خورشیدی برای مرغداری
سه مدل سیستم وجود دارد اما مناسبترین نوع برای مرغداری، معمولاً دو مدل زیر است:
سیستم متصل به شبکه
در این نوع سیستم، برق خورشیدی مستقیماً به مصرف میرسد و کمبود آن از شبکه جبران میشود.
مزایا:
-
هزینه کمتر
-
مناسب برای سالنهایی که قطعی برق کم دارند
-
کاهش مستقیم قبض برق
سیستم هیبریدی با باتری
برای مرغداریهایی که با قطع برق مواجه هستند، سیستم هیبریدی بهترین انتخاب است.
مزایا:
-
تامین برق حتی در زمان قطع شبکه
-
مناسب تجهیزاتی که نباید حتی یک دقیقه خاموش شوند
-
کاهش تلفات ناشی از نوسان برق
مراحل اجرای برق خورشیدی برای مرغداری
۱. بررسی مصرف انرژی
ابتدا فهرست تجهیزات و مصرف ماهانه بررسی میشود. بر اساس آن، ظرفیت مناسب سیستم مشخص میشود. اگر هدف فقط کاهش قبض باشد، ظرفیت ۵ تا ۱۵ کیلووات کافی است. اگر هدف تامین کامل برق باشد، ظرفیت ۲۰ تا ۵۰ کیلووات پیشنهاد میشود.
۲. ارزیابی فضای نصب
معمولاً سقف سالن مرغداری فضای کافی برای نصب پنل را دارد. نکات مهم:
-
جهت نصب ترجیحاً رو به جنوب
-
نبود سایه
-
استحکام سقف برای تحمل پنل و سازه
۳. انتخاب پنل مناسب
پنلهای مونوکریستال با راندمان بالا بهترین انتخاب هستند. پنلهای ۴۵۰ تا ۵۵۰ وات کاربرد زیادی در پروژههای مرغداری دارند.
۴. انتخاب اینورتر
اینورتر مناسب باید:
-
راندمان بالا داشته باشد
-
تحمل دمای محیطی مناسب سالن را داشته باشد
-
امکان مانیتورینگ آنلاین ارائه دهد
۵. طراحی کابلکشی و تابلو برق
در مرغداریها باید کابلها بهصورت اصولی نصب شوند تا در برابر رطوبت، گردوغبار و آمونیاک مقاوم باشند. همچنین تابلو برق باید مجهز به تجهیزات حفاظتی باشد.
۶. نصب پنل و تست سیستم
پس از نصب سازه، پنلها روی سقف قرار میگیرند و سیستم به اینورتر و تابلو برق متصل میشود. سپس تست خروجی و تست حفاظتی انجام میشود.
ظرفیت مناسب برای سالنهای مختلف
مرغداری کوچک
-
سیستم ۵ تا ۸ کیلووات
تولید ماهانه: ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ کیلووات ساعت
مرغداری متوسط
-
سیستم ۱۰ تا ۲۰ کیلووات
تولید ماهانه: ۱۳۰۰ تا ۲۸۰۰ کیلووات ساعت
مرغداری بزرگ
-
سیستم ۲۵ تا ۵۰ کیلووات
تولید ماهانه: ۳۵۰۰ تا ۷۵۰۰ کیلووات ساعت
هزینه اجرای برق خورشیدی مرغداری در سال ۱۴۰۴
هزینه بسته به ظرفیت و نوع تجهیزات متفاوت است.
سیستم ۵ کیلووات
۱۲۰ تا ۱۸۰ میلیون تومان
سیستم ۱۰ کیلووات
۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان
سیستم ۲۰ کیلووات
۳۵۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان
سیستم ۳۰ تا ۵۰ کیلووات
۶۰۰ میلیون تا ۱.۲ میلیارد تومان
این هزینه شامل پنل، اینورتر، سازه، کابلکشی و اجرا است.
صرفه اقتصادی برق خورشیدی مرغداری
مزایای اقتصادی شامل:
-
کاهش ۳۰ تا ۸۰ درصدی هزینه برق
-
جلوگیری از خسارت بر اثر قطع برق
-
تولید برق رایگان برای حداقل ۲۰ سال
-
افزایش ارزش سالن و تاسیسات
-
امکان فروش برق مازاد در برخی مناطق
اگر هزینه سیستم ۲۰ کیلووات را میانگین ۴۰۰ میلیون تومان در نظر بگیریم و صرفهجویی ماهانه ۵ تا ۸ میلیون تومان باشد، بازگشت سرمایه معمولا ۴ تا ۶ سال است.
مزایای فنی برای مرغداری
۱. پایداری دما
سیستم تهویه و گرمایش پایدار، از استرس دمایی برای طیور جلوگیری میکند.
۲. جلوگیری از کاهش راندمان تولید
قطع برق ناگهانی باعث مرگ طیور یا افت وزن آنها میشود. خورشیدی از این ضرر جلوگیری میکند.
۳. کاهش نوسان برق
نوسان ولتاژ تجهیزات حیاتی مانند فنها را خراب میکند. سیستم خورشیدی برق سالم و پایدار ارائه میدهد.
۴. کنترل دقیق مصرف
سیستمهای هوشمند امکان مدیریت مصرف انرژی را فراهم میکنند.
نکات مهم قبل از اجرای پروژه
-
بررسی دقیق مصرف و انتخاب ظرفیت مناسب
-
استفاده از تجهیزات استاندارد و برند معتبر
-
نصب تخصصی برای جلوگیری از افت راندمان
-
درنظرگرفتن باتری در مناطقی که قطعی برق زیاد است
-
تعیین محل نصب امن برای اینورتر
جمع بندی
اجرای برق خورشیدی برای مرغداری یکی از بهترین سرمایهگذاریها برای کاهش هزینه انرژی و ایجاد پایداری در عملکرد تجهیزات حیاتی است. با نصب سیستم مناسب و طراحی اصولی، برق خورشیدی مرغداری میتواند مصرف برق را کاهش دهد، قطعیهای ناگهانی را جبران کند و بازده تولید را افزایش دهد. استفاده از این سیستم نهتنها هزینهها را کم میکند، بلکه سلامت و رشد بهتر طیور را نیز تضمین میکند.
